Artistek, publizistek, musikariek edo diseinatzaileek bahituta izan dugu “sormen” hitza. Sormena unibertsala da, eta denok daukagu.
Askotan, honelako esaldiak entzuten ditut: “Ni ez naiz batere sortzailea”, “niri ez eskatu ideiarik”. Pertsona batzuengan soilik instalatuta etorriko litzatekeen gene sortzaile bat balego bezala; zerbait esklusiboa izango balitz bezala. Baina, egia esan, ez dago sormenik gabeko pertsonarik; baizik eta sormenean aritzeko lekurik izan ez duten pertsonak daude. Sormena praktika bat da.
Inoiz baino irudimen handiagoa behar dugun garaiak bizi ditugu: bizitzeko, lan egiteko, elkarrekin bizitzeko eta inguruan ditugun erronkak konpontzeko modu berriak eraikitzeko. Ezin dugu sormena gutxi batzuen eskuetan utzi.
Sortzea ez baita artistentzat bakarrik. Zerbait desberdina egiten saiatzen ari garen guztientzat da. Errealitatea alda dezakeen zerbait, apur bat bada ere.
Sortzailea izatea ez da gauza “arraroak” egitea, ezta beti kutxatik kanpo pentsatzea ere. Batzuetan, kaxa beste angelu batetik ikustea besterik ez da. Edo kaxa behar ote den galdetzea. Edo norberarena eraikitzea.
Sormena jakin-minari lekua uzten diogunean pizten da; akatsari beldurra galtzen diogunean, jolasten dugunean, erantzunak baino galdera gehiago entzuten ditugunean. Akatsari beldurra, hitz potoloa. Sormena inperfektua da, edo horrela ikusten dugu, behintzat, guk. Asmatzeko hezi gintuzten, ez probatzeko. Arrazoia izateko, ez galderak egiteko. Huts ez egiteko. Baina huts egitea joko sortzailearen parte da. Ez dago sormenik arriskurik gabe. Eta arriskua dagoen tokian, akatsa egiteko aukera dago.
Denok gara sortzaileak nahiz eta errutinak, beldurrak edo presek pentsarazi sormena ez dela guretzat. Kontua da sortzea ez dela beti zerbait handia egitea. Batzuetan, hitz bat aldatzea besterik ez da, beste begirada bat proposatzea, beti egin izan ez den zerbait egitea. Hori ere sormena da.
Eta badakizue zer den onena? Sormena ez dela agortzen.
Zenbat eta gehiago erabili, orduan eta gehiago hazten da. Zenbat eta gehiago huts egin, orduan eta irekiago gaude deskubritzera. Zenbat eta espazio gehiago eman, orduan eta gehiago eraldatzen gaitu.
Perfektua ez den zerbait da, zuk bakarrik egin dezakezun zerbait.
